SINIRLI SORUMLU BELGESEL

Dünyayı, yayınları üzerinden biçimlendirme gücüne erişmiş görünen kuruluşlardan Netflliks, Amerika Birleşik Devletlerinin kanlı geçmişine, şöyle bir değinen, 13. adıyla bir belgesel yayınladı.

Paralı bir yayın kanalı olmasına karşın Netfiliks, bu belgeseli, on beş milyon izleyicisi olan kendi yutup kanalı üzerinden herkesin erişimine ve paylaşımına açık tuttu.

Bu durumdan, demek ki izin verilen sınırlar içerisinde kalan, sınırları aşmayan bir belgesel izliyoruz sonucu çıkarılabilir. Holivud kurmacalarından alışık olduğumuz, asıl sorunları örten, olumsuzlukları kişiselleştiren, sonuçta düzeni aklayan bir suç ve suçlu yaratan yöntemin, belgesel sürümü olarak görülebilir.

Amerika’nın Gerçek Yüzü

“Dünya nüfusunun yüzde beşinin yaşadığı Amerika Birleşik Devletlerinin tutukevlerinde, dünyadaki tutukluların yüzde yirmi beşi yaşıyor.”

Ava Du Varney, bu tümce üzerinden ülkesindeki yüksek tutukluluk oranını ve her dört tutukludan birinin yaşadığı Amerika’daki hapishane düzenini, geçmişte yaşanmış gerçeklere dayalı bir izlekte aktarıyor.

Belgesel, Amerika Birleşik Devletleri A. Ş.  adlı betiği ile dünyanın ve uzayın iyesi görünen bu güçlü ülkenin düzenini, aşamalı bir biçemle yazan araştırmacı Cumhur Aksel’i haklı çıkaran verilerle kurgulanmış.

Belgeselde, ticari birer işletme olan Amerika tutukevlerinin yaşaması için suç yaratılarak yaşamları karartılan; özellikle kara derililere uygulanan “kazançlı” yöntemin işleyişi, tüm karanlık yönleriyle aktarılıyor.

Olayların kaynak bilgi ve belgelerini, sivil toplum kuruluşu adıyla desteklenen eylemcilerin; görece aykırı akademisyenlerin görüşleriyle birleştiren yönetmen Ava Du Vernay, ülkedeki ırkçı yaklaşımın bu düzene nasıl yansıdığını ve eşitsizliği nasıl etkilediğini anlatıyor.