GURBET KUŞLARI
İlk olarak Metin Erksan’ın 1962 yılındaki Acı Hayat kurmacasıyla başlayan ve toplumsal gerçekleri içeren diye ulamlanan kurmacalardan biri sayılabilecek Gurbet Kuşları, Türkiye’de uzun yıllardır yaşanan iç göç olgusunun nedenlerini ve sonuçlarını içeren bir film.
Turgut Özakman’ın Ocak adlı öyküsünden yola çıkılarak kurgulanan filmde, uzun yıllar boyunca farklı alanlarda oyunculuk yeteneği ile özünü öne çıkaran, kahramanlık filmlerininin vazgeçilmezi olan Cüneyt Arkın, ilk oyunculuk deneyimini yaşıyor.
Dönemin önemli sanatçılarının oynadığı Gurbet kuşları, 1964 yılında ilk kez düzenlenen Antalya Altın Portakal yarışmasında aldığı en iyi film ve en iyi yönetmen ödülüyle Türk Sinema tarihinde özel bir yere sahip.
Filmin ana izleğini, Maraş’tan İstanbul’a daha iyi bir yaşam sürebilmek için gelen bir ailenin verdiği yaşam mücadelesi oluşturuyor. Köylerden kasabalara ve kentlere, küçük kentlerden belli başlı üç büyük kente akan iç göçün ivme kazandığı zamanlarda savrulan binlerce insanın benzer öyküleri, Halit Refiğ’in bu kurmacası ile görünür kılınıyor.
Türk sinemasında, altmışlı yılların başından beri uygulayım alanı bulan, topluma ilişkin değişim ve dönüşümleri öne çıkaran kurmacalardan bir olan Gurbet Kuşları, bir yönüyle de dönemin ruhuna uygun yaklaşımın izlenimcisi de sayılabilir.
Ertem Göreç’in Karanlıkta Uyananlar (1964), Erdoğan Tokatlı’nın Son Kuşlar (1965), Feyzi Tuna’nın Yasak Sokaklar (1965), Duygu Sağıroğlu’nun Bitmeyen Yol (1965), Osman Fahir Seden’in Çalıkuşu (1966) ve Lütfi Ömer Akad’ın Vesikalı Yarim (1968) bu ulamın diğer akıllarda kalan önemli kurmacaları olarak sayılabilir.
Adı: Gurbet Kuşları
Öykü: Turgut Özakman (Ocak adlı piyes)
Yönetmen: Halit Refiğ
Yazan: Halit Refiğ
Konuşma Yazarı: Orhan Kemal
Görüntü Yönetmeni: Çetin Gürtop
Kurgu: Mehmet Bozkuş
Oyuncular: Filiz Akın, Tanju Gürsu, Özden Çelik, Pervin Par, Cüneyt Arkın, Sevda Ferdağ, Aybars Yusuf, Mümtaz Ener, Hüseyin Baradan, Muzaffer Nebioğlu, Yusuf Ahmet, Gülbin Eray, Mualla Sürer, Bilade Ahmet, Muadelet Tibet, Danyal Topatan, Tunç Oral, Tansu Sayim, Ayhan Özyılmaz
Yönetmen Yardımcıları: Kemal İnci, Birsen Kaya
Işık: Namık Toraman, İlhan Özakova
Ses: Tuncer Aydınoğlu
Seslendirme: Acar Film
Negatif Kurgu: A. Siyavuş Tarkan, Osman Bilen
Eşleme: Tamer Oğuz, Arif Özalp
Set: Erdoğan Kaya, Zeki Tezcan, İmdat Kurgun
Sanat Yönetmeni: Danyal Topatan
Yapım yönetmeni: Vecdi Benderli
Yapımcı: Recep Ekicigil
Görüntü Yönetmeni Yardımcısı: Hüseyin Kayındoyuran
Tür: Uyarlama Kurmaca
Yapım: 1964 – Türkiye
Süre: 102′
Dil: Türkçe
Telif Hakları: Artist Film
